Bononun düzenlenme tarihinin
mutlaka senet düzenlenirken atılması gerekli olmayıp, senet «tişleme çıkmadan»
ya da «işleme çıkarılırken» de
atılabilirse de senet işleme çıkarıldıktan
sonra, örneğin; icra takibine konu yapıldıktan sonra düzenlenme tarihinin
-alacaklı ya da alacaklı vekili tarafından- icra kasasında bulunan senede
atılması senedin bono niteliğini kaybetmesine neden olmalıdır. Yüksek
mahkemenin önceki tarihli içtihatları bu doğrultuda idi. Bonoda daha doğrusu
icra kasasındaki bono aslında düzenlenme tarihi vardır, borçlu her ne kadar
düzenlenme tarihi bulunmayan bir senet fotokopisi ibraz etmişse de, senet
tamamen doldurulmadan alacaklıya verilebilir, somut olayda düzenlenme tarihinin
anlaşmaya aykırı olarak atıldığı hususundaki uyuşmazlık borçlu tarafından
belgelendirilmiş değildir.» şeklindeki gerekçelerle bono fotokopisinde
düzenlenme tarihinin yazılı olmamasının senedin bono sayılmasını
engellemeyeceğini belirtmeye başlamıştır.
Borçluya gönderilen ve alacaklı ya da vekili tarafından çıkarılan -«aslı
gibidir» yazılarak altı imzalanan bono suretinde «düzenlenme tarihnin yazılı
olmaması, fakat icra kasasındaki bono aslında «düzenlenme tarihi»nin görülmesi
halinde, senet ,düzenlenme tarihinin unutma sonucu yazılmamış olması daha
kuvvetle muhtemel olduğundan, senet suretinde düzenlenme tarihinin yazılı
olmaması senedin «bono» sayılmamasına neden olmamalıdır.
YARGITAY
11. HUKUK DAİRESİ
Esas Numarası: 2017/975
Karar Numarası: 2018/6640
Karar Tarihi: 24.10.2018

BONONUN ZAYİ NEDENİYLE İPTALİ İSTEMİ
- İptal isteminde bulunan kişinin, bono elinde iken ziyaa
uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sunmak ve
senedin bir suretini ibraz etmek veya esas içeriği hakkında bilgi vermekle
yükümlü olduğu.
- Davacı vekilinin bononun vade tarihini, meblağını,
borçlusu ve hamilini bildirerek zayi nedeniyle iptal isteminde bulunduğu.
- Bononun kısmen
doldurulmuş ya da sadece imzalanmış olarak tedavüle çıkarılması mümkün olup, bu
eksikliğin senedin ibrazına kadar tamamlanabileceği
- Düzenlenme tarihi yazılı olmayan bononun doldurularak,
zorunlu unsurları tamamlanmak suretiyle kambiyo senedi vasfıyla işlem
yapılmasının yasaya aykırı olmadığı.
Özeti: İptal isteminde bulunan kişinin, bono elinde iken
ziyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sunmak ve
senedin bir suretini ibraz etmek veya esas içeriği hakkında bilgi vermekle
yükümlü olduğu düzenlenmiştir. Davacı vekili, dava dilekçesinde bononun vade
tarihini, meblağını, borçlusu ve hamilini bildirerek zayi nedeniyle iptal isteminde
bulunmuş, dilekçesinde dava konusu bono örneğinin davacıda bulunmadığından
tanzim tarihinin tespit edilemediğini beyan etmiştir. Düzenlenme tarihi, bonoda
bulunması gereken unsurlar arasında sayılmıştır. Bononun kısmen doldurulmuş ya
da sadece imzalanmış olarak tedavüle çıkarılması mümkün olup, bu eksiklik
senedin ibrazına kadar tamamlanabilir. Bu nedenle düzenlenme tarihi yazılı
olmayan bononun doldurularak, zorunlu unsurları tamamlanmak suretiyle kambiyo
senedi vasfıyla işlem yapılmasında yasaya aykırı bir durum bulunmamaktadır.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hasımsız olarak görülen davada ... ... 6. Asliye Ticaret
Mahkemesi’nce verilen 21/06/2016 tarih ve 2015/1049-2016/513 sayılı kararın
Yargıtayca incelenmesinin davacı vekili tarafından istenildiği ve temyiz
dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için
Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya
içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup,
incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, 31/05/2015 vadeli, 5.000,00 TL meblağlı,
borçlusu ... , hamili ... Teks. Kom. ve Kim. Mad. Tic. ve San. A.Ş. olan
senedin, hamili tarafından, davacı bankanın ... Ticari Şubesine tahsil için
verildiğini, ... Şubesine gönderilmek üzere 26/05/2015 tarihinde dava dışı ...
Kargo'ya teslim edildiğini, ancak kargo şirketi tarafından dava konusu senetin
... şubesine teslim edilmediğini ileri sürerek dava konusu senet hakkında
ödemeden men ile zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava
etmiştir.
Mahkemece iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, ...
766. madde uyarınca tanzim tarihinin senedin zorunlu unsuru olduğu, tanzim
tarihi taşımayan senedin bono sayılmayacağı, davacı vekili tarafından dava
konusu senedin tanzim tarihinin tespit edilemediğinin bildirildiği, ... 757.
maddesinde yer alan yasal koşulların oluşmadığı gerekçesiyle, davanın reddine
karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, ... md. 778/1-ı yollamasıyla ... md. 759/2 dayalı, bononun
zayi nedenine dayalı iptali istemine ilişkindir. ... 759/2 maddesinde iptal
isteminde bulunan kişinin, bono elinde iken ziyaa uğradığını inandırıcı bir
şekilde gösteren delilleri mahkemeye sunmak ve senedin bir suretini ibraz etmek
veya esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlü olduğu düzenlenmiştir. Davacı
vekili, dava dilekçesinde bononun vade tarihini, meblağını, borçlusu ve
hamilini bildirerek zayi nedeniyle iptal isteminde bulunmuş, 26.02.2016 tarihli
dilekçesinde dava konusu bono örneğinin davacıda bulunmadığından tanzim
tarihinin tespit edilemediğini beyan etmiştir. 6102 sayılı ...'nın 776/1-f
maddesinde, düzenlenme tarihi, bonoda bulunması gereken unsurlar arasında
sayılmıştır. Ancak, Dairemiz’in 2010/4563 – 2011/15716 , 2014/1148 - 2014/7886
ve yine 2016/1016 - 2017/3929 numaralı emsal nitelikteki ilamlarında da
vurgulandığı üzere, 6102 sayılı ...'nın 778/2-f maddesi atfıyla bonolara da
uygulanan ...'nın 680. madde hükmü uyarınca bononun kısmen doldurulmuş ya da
sadece imzalanmış olarak tedavüle çıkarılması mümkün olup, bu eksiklik senedin
ibrazına kadar tamamlanabilir. Bu nedenle düzenlenme tarihi yazılı olmayan
bononun doldurularak, zorunlu unsurları tamamlanmak suretiyle kambiyo senedi
vasfıyla işlem yapılmasında yasaya aykırı bir durum bulunmadığından, mahkemenin
yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın
davacı yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz
itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, ödediği peşin
temyiz harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 24/10/2018 tarihinde
oybirliğiyle karar verildi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder