SAĞLIK HUKUKU - Hasta Hakları

 
Ülkemizde Hasta Hakları Yönetmeliği 1998 yılında yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmelik ile hasta hakları tek bir yönetmelikte toplanmış oldu. Bu yönetmelikte yapılan değişikliklerle, hastanın bilgilendirilmesi, hastanın tıbbi muayeneye göstereceği rıza, hastanın uyması gereken kurallar düzenlenmiş ve hasta hakları hususunda hastanelerde görev yapmak üzere hasta hakları kurullarının ve hasta iletişim birimlerinin kurulacağı ifade edilmiştir.Ülkemizde Hasta Hakları Yönetmeliği 1998 yılında yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmelik ile hasta hakları tek bir yönetmelikte toplanmış oldu. 

Hasta Hakları Nedir ?
1998 Tarihli Hasta Hakları Yönetmeliği’ne göre hasta hakları; “Sağlık hizmetlerinden faydalanma ihtiyacı bulunan fertlerin, sırf insan olmaları sebebiyle sahip bulundukları ve T.C. Anayasası, Milletlerarası Anlaşmalar, Kanunlar ve diğer mevzuat ile teminat altına alınmış bulunan haklarını” ifade eder. 

Yönetmelikte Sayılan Hasta Hakları Nelerdir?

Sağlık Hizmetlerinden Faydalanma Hakkı,
Bu hakkın altında;

• Sağlık Hizmetlerinden Adalet ve Hakkaniyete Uygun Olarak Faydalanma,
• Alınacak Sağlık Hizmeti Hususunda Bilgi İsteme Hakkı,
• Sağlık Kuruluşunu Seçme ve Değiştirme Hakkı,
• Sağlık Personelini Tanıma, Seçme ve Değiştirme Hakkı,
• Öncelik Sırasının Belirlenmesini İsteme Hakkı,
•  Tıbbi Gereklere Uygun Teşhis, Tedavi ve Bakım Hakkı,
• Tıbbi Özen Gösterilmesini İsteme Hakkı,

Sağlık Durumu İle İlgili Bilgi Alma Hakkı,

Hastanın Mahremiyetine Saygı Gösterilmesi Hakkı,

Rıza Olmaksızın Tıbbi Muayeneye Tabi Tutulmama Hakkı,

Bilgilerin Gizli Tutulmasını İsteme Hakkı,

Güvenliğin Sağlanmasını İsteme Hakkı,

Dini Vecibeleri Yerine Getirebilme ve Dini Hizmetlerden Faydalanma Hakkı,

İnsani Değerlere Saygı Gösterilmesini İsteme Hakkı,

Müracaat, Şikayet ve Dava Hakkı,

Sağlık Kuruluşu veya Sağlık Personellerince Hasta Haklarına Uyulmaması Halinde 
Yönetmelik gereği; ilgili sağlık kuruluşunca yukarıda saydığımız hasta haklarının uygulanmaması ya da eksik veya yanlış uygulanması halinde;
Öncelikle Hastanedeki Hasta İletişim Birimine Başvuru Gerekmektedir!

Hasta Hakları Yönetmeliği madde 42 gereği,hasta haklarının uygulanması amacıyla sağlık kurum ve kuruluşları bünyesinde Hasta İletişim Birimleri oluşturulmuştur.

Hasta ya da hasta yakını olarak,

• Öncelikle, tıbbi muayeneyi gerçekleştiren ilgili sağlık personeline söz konusu hasta hakkını yönetmelikte yer alan şekliyle uygulaması noktasında talep iletilmeli,
• Sağlık personeli tarafından bu kapsamda bir uygulama gerçekleşmemesi halinde; bir dilekçe vasıtası veya elektronik olarak bu talep muayene olduğunuz Sağlık Kurumunun Hasta İletişim Birimi’ne iletilmeli,
• Hasta İletişim Birimi, başvurunuz üzerine;
• Hasta hakları ihlaline sebep olabilecek uygulamaları inceler, 
• Akabinde öneri ve düzeltici işlem belirlenmesine karar verir.
• Bunun üzerine ilgili Sağlık kurum ve kuruluşu belirlenen süre içinde gerekli önlemleri alır
• Ardından yapılan işlem hakkında İl Sağlık Müdürlüğü nezdindeki Hasta Hakları Kurulu’nu bilgilendirir.
• Hasta İletişim Birimi, başvurunuzun birime ulaştığı tarihten itibaren otuz gün içerisinde başvurunuz hakkında bir karar verir.
• Hasta İletişim Birimi, vermiş olduğu kararı başvuran olarak size ve ilgili sağlık personeline bildirir.

Hastanedeki Hasta İletişim Birimi Başvurunuzu, İl Sağlık Müdürlüğündeki Hasta Hakları Kuruluna İletmelidir!

Hasta Hakları Yönetmeliği madde 42 gereği; İl sağlık müdürlüğü; üniversite hastaneleri, askeri hastaneler ve özel sağlık kurum ve kuruluşları, kamu hastaneleri, ağız diş sağlığı merkezleri, aile sağlığı merkezleri ve toplum sağlığı merkezlerinden gelen başvuruları değerlendirmek, karara bağlamak, öneri sunmak ve düzeltici işlemleri belirlemek üzere bünyesinde Hasta Hakları Kurulu oluşturur.

• Hasta iletişim birimi başvuru dosyanızı İl Sağlık Müdürlüğü nezdindeki Hasta Hakları Kurulu’na iletir. İletmemesi halinde başvuran olarak bunu Hasta iletişim biriminden talep etmelisiniz.
• Hasta Hakları Kurulu da başvurunun kendisine gönderildiği tarihten itibaren 30 gün içinde karar vererek; vermiş olduğu kararı başvuran olarak size ve ilgili sağlık kurumuna bildirir.
• Ayrıca Hasta hakları kurulu verdiği kararın özetini; isimlere yer vermeksizin il sağlık müdürlüğünün internet sayfasında duyurur.
• Hasta haklarına veya etik ilkelere aykırı davranış sebebiyle Hasta Hakları Kurulu tarafından verilen ihlal kararları, ilgili sağlık kurum ve kuruluşuna ve ilgili personele yazılı olarak tebliğ edilir.
•  Son altı ay içerisinde ikiden fazla hasta hakları ihlali kararı verilen sağlık meslek mensubu hakkındaki dosya Sağlık Meslekleri Kuruluna gönderilir.

Önemle belirtmek isteriz ki;

• Hasta İletişim Biriminde ve Hasta Hakları Kurulunda görüşülen dosyalar gizlidir, hiçbir şekilde üçüncü kişilere bilgi verilemez. 

• Tıbbi hata iddialarına ilişkin başvurular Hasta İletişim Birimi ya da Hasta Hakları Kurulu tarafından değerlendirilmez. 

• Hatalı bir tıbbi muayeneye maruz kaldığınız iddianızı Mahkemeler nezdinde dava açarak ileri sürmeniz gerekmektedir.